Biodiversiteit & Klimaatadaptatie

Sietse gaat GOED! – Zelfgemaakt veen tegen bodemverzakking

Zoeterwoude-Dorp ligt in een veengebied. Langzaam maar zeker daalt de bodem rondom woningen, door veenoxidatie. Ook rondom de woning van Sietse Altena is dit het geval. Sietse, opgeleid als fysisch-geograaf en deskundig op het gebied van bodemdaling, pakt dit probleem op geheel eigen wijze aan.

Versteende tuin en gedaalde bodem

‘Toen ik in 2019 de woning kocht, waren de voor-, achter- en zijtuin volledig versteend,’ start Sietse zijn verhaal. ‘Gelukkig ging het om een laag split op worteldoek, dan kan tenminste nog de regen in de bodem wegzakken. In het zijtuintje kon ik het fundament van de woning goed zien wat erop wijst dat de bodem flink was gedaald. Ik was nieuwsgierig naar wat er onder het split lag en ging op onderzoek uit. Ik had geluk, direct onder het split en het worteldoek lag de oude veenlaag zonder eerst een ophooglaag met iets anders. Dat bracht mij op het idee van een kleine proef om de bodemdaling te herstellen én te voorkomen dat de CO2 vrijkomt die in de veenbodem zit opgeslagen.’

‘De een zit voor ontspanning een uurtje te breien, ik zit in mijn tuin takjes te knippen.’

Proef met zelfgemaakt veen

‘In mijn achtertuin staan twee snelgroeiende wilgen. Regelmatig snoei ik overhangende takken waarin ook CO2 is opgeslagen weg, en knip ze in kleine stukjes. Is de kuip vol, dan verwijder ik in mijn zijtuin een halve strekkende meter split en worteldoek. Over het verzakte veen leg ik een dikke laag van mijn plantaardige afval en vul dit aan met houtsnippers die ik bij een boer haal. Dit zelfgemaakte veen bedek ik met een laagje potgrond en zaai het in met bijen-aantrekkende planten. Zo doe ik zonder kosten de bodemdaling voor een stukje teniet en ligt het fundament weer ondergronds. En het resultaat mag er zijn! Een uitbundig, kleurrijk geheel.’

Heksenboter

‘Naast CO2 bevat hout ook allerlei schimmels,’ vertelt Sietse. ‘En dat levert soms bijzondere taferelen op. Zo zag ik in het voorjaar ineens heksenboter in mijn zijtuin; een knalgele schimmelmassa.

En ook de nieuwe bijen-aantrekkende planten langs mijn zijmuur op het zuiden leveren een onverwachte bijzondere winst op. Met het split en de stenen muur voelde je de hitte als de zon erop stond. Nu is het er duidelijk koeler. En dat terwijl het maar om een paar vierkante meters gaat.’

Geen zand maar houtsnippers

Samenvattend is Sietse’s advies: ‘Los bodemdaling niet op met zand. Zand is zwaarder dan veen en dat maakt het probleem alleen maar erger. En zandwinning heeft een groot effect op de gebieden waar het vandaan komt. Houtsnippers zijn een goed alternatief. Zo breng je de natuurlijke bodemlaag weer terug.’

Verzakking van grind is goed zichtbaar.

Ophoging van zelfgemaakt veen brengt het fundament weer ondergronds.